Giếng làng

Có một việc mà ISIS rất thạo, đó là phạm các tội ác chiến tranh.

Đầu tháng 3, đoạn video của tổ chức Nhà nước Hồi giáo ở Iraq và Syria (gọi tắt là ISIS) quay cảnh một bé trai—có lẽ không quá 14 tuổi—đang bắn vào trán một người đàn ông bị buộc tội là ‘gián điệp’ trên một sườn đồi cỏ. Cũng trong tháng 3, có báo cáo rằng một cậu bé 13 tuổi người Pháp đã trở thành chiến binh ISIS trẻ tuổi nhất từng chết ở Syria.

Trước đó, ISIS công bố đoạn video cho thấy các em nhỏ đang tham gia tập trận. Hướng dẫn các em là một người đàn ông để râu.

Thêm vào danh sách những vi phạm nhân quyền và tội ác chiến tranh của ISIS, hôm thứ Ba vừa rồi (24/3), một nhóm các nhà hoạt động cho biết ISIS đã tuyển chọn 400 binh lính là trẻ em vào năm 2015.

Rõ ràng, các binh lính trẻ em đang hoạt động tại Syria – theo tổ chức Quan sát Nhân quyền Syria trả lời Reuters vào thứ Ba (24/3) trong một báo cáo độc quyền.

Cái được gọi là “Cubs of the Caliphate” (những đứa trẻ của Vương quốc Hồi giáo) đã được sử dụng, bởi trẻ em là đối tượng dễ bị tẩy não – theo ông Rami Abdulrahman, người đứng đầu tổ chức Quan sát nói trên. Ông phát biểu trên Reuters: “Họ sử dụng trẻ em bởi dễ dàng tẩy não chúng. Họ có thể biến những đứa trẻ này thành cái mà họ muốn; Họ ngăn không cho các em tới trường và thay vào đó là gửi các em vào những trường học IS”.

Một bé trai người Pháp 13 tuổi đã bị giết khi đang chiến đấu cho ISIS, theo các báo cáo (Ảnh chụp màn hình thông qua Twitter)

Bà Mia Bloom là giáo sư làm việc trong Trung tâm Nghiên cứu Khủng bố và Bảo mật tại Đại học Massachusetts. Bà nói rằng những gì ISIS đang làm không phải là điều mới mẻ đối với các nhóm khủng bố.

“Binh lính trẻ em chủ yếu là những đứa trẻ mồ côi, sau đó được IS đưa về và ‘nhận nuôi”, bà Bloom viết trên trang Foreign Affairs. “Bởi những chiến binh trẻ em này phần lớn bị ép buộc phải tham gia, chúng đã trải qua quá trình đào tạo khắt khe hơn và bị “đào tạo” thông qua các hoạt động tập thể đầy bạo lực để xây dựng lòng trung thành đối với tổ chức”.

Bà Bloom lưu ý về một số điểm khác biệt giữa các chiến binh trẻ em của ISIS và các chiến binh trẻ em được sử dụng trong các cuộc xung đột ở Châu Phi và Nam Mỹ. Đặc biệt, ISIS khuyến khích thành viên lôi kéo gia đình mình vào tổ chức.

Các đơn vị gia đình vẫn được giữ nguyên trong nhiều tổ chức khủng bố, bởi nhiều người đàn ông tham gia ISIS mang theo cả gia đình họ”, bà Bloom viết. “Các thành viên được khuyến khích đào tạo con em trở thành thế hệ chiến binh thánh chiến tiếp theo”.

Có vẻ như ISIS cũng dùng hối lộ để khiến các bậc phụ huynh từ bỏ con trai của họ cho các trại phiến quân đào tạo. Tại đây, những đứa trẻ sẽ bắn đạn thật, lái xe, và chiến đấu trong các trận đánh giả. Họ sử dụng trẻ em như những người đưa tin và lính canh, theo Reuters.

(Ảnh chụp màn hình từ đoạn video do ISIS công bố)

Nhưng việc sử dụng phổ biến các chiến binh trẻ em của ISIS cho thấy tổ chức này có thể gặp vấn đề trong việc tìm kiếm tân binh. Theo ông Abdulrahman, kể từ đầu năm 2015, chỉ có 120 binh lính trưởng thành gia nhập hàng ngũ của tổ chức khủng bố này.

Vậy, liệu có phải ISIS đang thất thế?

Có và không, cựu tướng John Allen phát biểu hồi đầu tháng này. Ông Allen là đặc phái viên của Tổng thống Mỹ Barack Obama trong hoạt động liên minh toàn cầu nhằm chống lại ISIS.

Ông Allen cho rằng có “bất đồng quan điểm ngày càng lớn trong cơ cấu chỉ huy của ISIL” – ISIL là tên gọi khác của tổ chức khủng bố này.

DefenseOne đưa tin, theo ông Allen, ISIS đang mất dần lãnh thổ ở Iraq và Syria bởi nhóm khủng bố này không thực sự quản lý tốt dân chúng của mình, cùng lúc chúng phải đối mặt với nhiều vấn đề trong hàng ngũ. Tuy nhiên, ông cho biết chính phủ Iraq hiện tại không sẵn sàng trấn giữ lãnh thổ tại những nơi như Mosul, nơi ISIS đã thiết lập cứ điểm.

Trong một báo cáo vào năm 2014, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền(HRW) giải thích rằng nhiều trẻ em được tuyển vào các tổ chức khủng bố ở Syria đều dễ bị tổn thương.

Chúng “đã chứng kiến người thân của mình bị giết hại, các trường học bị nã đạn, và nhiều cộng đồng bị phá hủy”, trích lời bà Priyanka Motaparthy, nhà nghiên cứu về quyền trẻ em Trung Đông tại HRW. “Đẩy trẻ em ra tiền tuyến chỉ làm cho nỗi kinh hoàng từ xung đột vũ trang của Syria trở nên tồi tệ hơn”.

Theo luật pháp quốc tế, trẻ em dưới 18 tuổi tham gia vào các cuộc xung đột vũ trang là việc làm phi pháp. Sử dụng trẻ dưới 15 tuổi được coi là tội ác chiến tranh.

Tổ chức Ân xá Quốc tế cho biết “Những đứa trẻ như vậy đã bị tước đoạt tuổi thơ, bị đặt vào những mối hiểm nguy khủng khiếp, và phải chịu đựng về thể chất và tinh thần. Chúng bị đặt trong tình huống chiến đấu, bị sử dụng làm gián điệp, người đưa tin, phu khuân vác, kẻ đầy tớ, hoặc cài tháo bom mìn. Đặc biệt, các bé gái có nguy cơ bị hãm hiếp và lạm dụng tình dục”.